Kısa Yanıt: Hayır. Çok Katlı Pazarlama (MLM) şirketleri yasaldır ve ürün satışı veya distribütörlerinin veya üyelerinin ve bunların altındakilerin satışına dayalı olarak yasal bir şekilde para kazanmasını sağlayan güvenilir firmalardır. Piramit şeması oluşturan şirketlerde orta bir ürün bulunmaz. Ödeme planları genellikle, sonradan sisteme girenin kendisinden daha önce sisteme girmiş olan kişiden veya bir üsttekinden daha fazla kazanç elde etmesine izin vermez. Oysa ki, Kyäni’de ortada birbirinden değerli gerçek ürünler bulunmakta ve Kyäni işe giriş tarihine göre değil performansa dayalı bir ödül/kazanç/ödüllendirme anlayışına dayanmaktadır. Kyäni’de kendisinden 3-4 yıl önce Kyäni ticaretine başlamış bir distribütörden çok daha fazla kazanç elde eden ve etmeye devam eden yüzlerce örnek bulunmaktadır.
Uzun Yanıt:
Piramit şeması, bir şahsın, başka şahısları ürün satışı ve hizmetinden daha ziyade başkalarını üye yapması üzerinden para kazanacakları vaadiyle işe aldığı bir çalışma modeli türüdür. Şema, piramit ismini piramidin şeklinden alarak kişiyi en tepeye yerleştirir ve en tepedekiler bolca kazanç sağlarken altındaki çoklu katmanlara yerleştirilen her bir kişi kandırılır. Şahıslar, daha fazla kişiyi üye yaparak para kazanacakları yönünde kandırılmaktadır. Herhangi bir ürün satışı olmamasına, yatırım yapılmamasına, varlık oluşturulmamasına ve hiçbir hizmet verilmemesine rağmen çok çabuk zengin olunacağına dair verilen boş vaatler, pek çok insanı olması gerekenden daha fazla kandırmaktadır.
Piramit şemalarının, esasında yasa dışı olduğunu unutmamak önemlidir. Piramit şemaları, kendilerini daha sıklıkla Saadet Zinciri veya dolandırıcı MLM şirketleri şeklinde yansıtmaktadır.
Saadet Zincirleri yasa dışıdır. Bir yatırımcının size verdiği parayı alarak başlar ve bu para yatırımda bulunmaktan ziyade önceki yatırımcılara ödeme yapmak üzere kullanılır. Tabii, kendinize dolgun bir maaş ödedikten sonra. Yatırımcı, yatırımlarıyla ne yapılacağına dair ya da kandırıldıklarına veya boş yere ümitlendirildiklerine ilişkin asla bir açıklamaya ulaşamazlar. Yatırımcılar, Saadet Zincirine yatırım yaptıklarının asla farkında olmazlar ve paralarını neredeyse hiç geri alamamak üzere kaybederler. ROI (yatırım getirisi) almalarının tek yolu ise bir başka yatırımcının “yatırımda bulunmak” üzere kandırılmasıdır.
Piramit şemaları ve Saadet zincirinin aksine, ağ pazarlaması modelini kullanan MLM şirketleri tamamen yasaldı. Ancak ne yazık ki bu modeli paravan olarak kullanan bazı çürük yumurtalar da bulunmaktadır. MLM şirketi maskesine bürünen Piramit şemaları, çoğu zaman, bağımsız değeri olmayan ürünlerin ve hizmetlerin satışını yapmaktadır. Diğer durumlarda ise sadece şirkete kar sağlama amacını güderek distribütörlerine, yeni insanlar bulup bu insanları şirkete kayıt etmelerini şart koşabilirler. Federal Ticaret Komisyonu (FTC) her bir MLM şirketinin yasal ve dürüstlük çerçevesinde işlemesini sağlamak üzere MLM şirketlerini yakından takip etmektedir.
İnsanların nasıl oluyor da kendilerini piramit şemalarına dahil olmuş halde bulduklarını muhtemelen merak ediyorsunuzdur? Belirsizliğini koruyan en önemli konu; piramit şemasındaki üye kaydı yapan insanların, masum insanları güçlükle kazandıkları paralarını bir yalan üzerine harcamaya körü körüne nasıl ikna edebildikleri. Bu tüketiciler “yatırım yapmaları” karşılığında sadece para alacaklarına değil aynı zamanda çok kısa bir sürede büyük paralar kazanacaklarına inanmaya sevk ediliyor. Şemaya “yatırım” yapılmasından çok kısa bir süre sonra para, üye kaydını yapan ilk çalışana gidiyor. Bu çalışanların daha çok kar etmeleri için alt kademeye artık her biri aynı satın alma sürecinden geçecek olan daha çok insan getirmeleri gerekiyor. Bu vaat genelde, sadece küçük bir yatırımla veya az miktarda çalışmayla büyük kazanç sağlama yeteneği şeklinde aktarılıyor -klasik “kolay yoldan zengin olma” anlayışı.
Ne yazık ki daha çok insan aldanarak piramit şemasına katıldıkça piramidin temeli de aynı oranda zayıflıyor ve nihayetinde piramit, üst katmanlarını destekleyecek kadar güçlü olmadığı bir noktaya ulaşıyor. Piramit şemasının aldatmacalarından en büyüğü ise yatırımın ve/veya şirketin kendi varlığını olduğu gibi sürdürecek olmasıdır. Ortada fiili bir işin yürütülmediği gerçeğine dayanarak böyle bir durumun gerçekleşmesi mümkün değildir. Burada sadece, paranın el değiştirdiği ve sonunda da piramidin en tepesindeki kişide toplandığı karmaşık bir süreç bulunmaktadır. Yeni üyelerin veya yatırımcıların, şirketin bir parçası olması amacıyla yatırdıkları parayı kaybetmeleri ise an meselesidir.
Piramit şemasının en alt katmanı -çoğunluğun bulunduğu kısım- şemanın en dayanaksız bölümüdür. Çok geçmeden bir üst seviyeye ödeme yapacak çok sayıda yeni yatırımcının ve kişinin bulunması imkansız hale gelir. Matematiksel olarak en alt katmandaki kişilerin para kazanma ihtimali bulunmamaktadır. Piramidin en altındaki kişiler, paraları üstteki kişiler tarafından alındığı için her zaman kaybeden kişilerdir.
Kendinize bir iyilik yapın ve herhangi bir taahhütte bulunmadan önce daima şirketi en ince detayına kadar araştırın. FTC ile anlaşmazlık halinde olan sadece birkaç MLM şirketi bulunmaktadır; şirkete açılan bir dava olup olmadığını öğrenmek için araştırma yapmanız tavsiye edilir. Sadece şirketin adı ve dolandırıcılık yazarak internette arama yapabilirsiniz. Örneğin Kyäni sahtekarlık veya doterra dolandırıcılık yazarak arama yapabilirsiniz. Böylece, varsa, arama sonucunda FTC Dolandırıcılık Uyarı sayfaları çıkacaktır. MLM şirketlerinin bir piramit şeması olmadığını artık bildiğiniz için katılmayı düşündüğünüz şirket hakkında araştırma yapabilirsiniz.
